Od 2016 roku Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu prowadzi systematyczne badania pod kątem lokalizacji i ewidencji podwodnych stanowisk archeologicznych.
W 2017 roku ekipa Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu wydobyła z morza i tym samym uratowała przed zniszczeniem liczne morskie eksponaty m.in.: 75 mm armatę Schneider wz.97, morską podstawę 20 mm działka Oerlikon, kotwicę patentową Halla oraz elementy wydobytej w Podczelu niemieckiej jednostki z czasów walk o Kołobrzeg.
Armata Schneidera pochodzi z roku 1917 i posiada numer seryjny 11712 widoczny na zamku oraz obsadzie armaty oraz bicia zakładów zbrojeniowych Puteaux pod Paryżem. Na polskie pochodzenie działa wskazuje fakt: niemiecka instrukcja obsługi promów z 1943 roku, gdzie w wykazie uzbrojenia wyszczególnione jest 75 mm armata wz.97 (Polska).
Wszystkie pozyskane zabytki techniki morskiej zostały przez pracowników Kołobrzeskiego Skansenu Morskiego wyremontowane i udostępnione dla zwiedzających.
W 2018 roku Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu otrzymało dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. Dzięki dotacji Muzeum zrealizowało projekt: ,,Wraki Kołobrzegu 2018. Rozpoznanie podwodnych stanowisk archeologicznych w ramach badań AZP.” Prace badawcze prowadzone były na wysokości Podczela (na wschód od przebadanego w 2016 roku rejonu) z pokładu jednostki hydrograficzno-pomiarowej – ECHO 2 oraz jednostki pomiarowo – nurkowej SARACEN II. Podczas prac zostały znalezione 3 nowe stanowiska wrakowe.
W 2018 roku ekipa muzealna kontynuowała również prace na zlokalizowanych wcześniej stanowiskach wrakowych. Najciekawsze efekty przyniosły dalsze badania wraku niemieckiego promu desantowego F 193, który zatonął w marcu 1945 roku w okolicach Kołobrzegu, wydobyto m.in. nietypową osłonę armaty Schneidera (nie jest znana w takiej formie z żadnych zdjęć), co może świadczyć o modyfikacji dokonanej poza fabryką: w małym warsztacie lub stoczni, czyniąc ją tym samym unikatowym rarytasem.
,,Wraki Kołobrzegu” – niemieckie działko przeciwlotnicze Oerlikon na podstawie morskiej.
9 listopada 2018 roku w ramach projektu ,,Wraki Kołobrzegu” Muzeum Oręża Polskiego z partnerami wydobyło windę kotwiczną oraz niemieckie działko przeciwlotnicze Oerlikon na podstawie morskiej. Waga podstawy z działkiem wynosi około 550 kg.
Działko (automatyczne) zostało zaprojektowane w roku 1914 przez Niemca Reinholda Beckera. Było szeroko stosowane podczas pierwszej oraz drugiej wojny światowej. W zmodyfikowanej formie używane jest do dzisiaj, np. Amerykanie montowali je na monitorach rzecznych podczas wojny w Wietnamie. Bardzo rozpowszechnione w siłach morskich Straży Granicznych wielu państw.
Wydobyta w 2017 roku podstawa od działka Oerlikon, znajduje się w Kołobrzeskim Skansenie Morskim i posiada oznaczenia „OERLIKON 2 cm Flak 29” oraz numer 1908.
– Niemiecki wrak, który zatonął w 1945 roku w okolicach Kołobrzegu, dostarcza Muzeum Oręża Polskiego wiele ciekawych eksponatów m.in. wydobyliśmy polską armatę z września 1939 roku, a teraz niemieckie działko przeciwlotnicze Oerlikon na podstawie morskiej. – mówi Aleksander Ostasz, dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu oraz rzeczoznawca MKiDN. – Możemy pokusić się o stwierdzenie, że wydobyliśmy z morza „armatę Niepodległej” i tym samym Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu w dość oryginalny sposób zainaugurowało 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę.
Akcja ,,Wraki Kołobrzegu” odbywa się pod patronatem: Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Marka Gróbarczyka oraz Starosty Kołobrzeskiego Tomasza Tamborskiego.
Podwodne badania możliwe są dzięki zaangażowaniu i pomocy: Starostwa Powiatowego w Kołobrzegu, Pawła Depty (Jednostka Saracen II), Portowej Ochotniczej Straży Pożarnej „TRYTON” z Kołobrzegu, Zakładu Robót Hydrotechnicznych i Podwodnych UW Service, Zachodniopomorskiego Stowarzyszenia Dziedzictwo Morza, Urzędu Morskiego w Słupsku, Klastra Morskiego Pomorza Zachodniego, firm Escort, Tecline, Exofin, VIP Diver, Muzeum Narodowego w Szczecinie oraz Morskiego Ośrodka Szkoleniowego w Kołobrzegu Akademii Morskiej w Szczecinie
Na szczególne podziękowania za wkład w ratowanie zabytków techniki morskiej zasługują: Paweł Depta, Czarek Górzyński, Tomasz Kurzawski, Stanisław Domke, Robert Mikołajek, Emil Górski, Andrzej Ditrich, Sebastian Stępień, Maciej Wicik, Artur Nahajowski, Maciej Papke, Arek Siewierski ,, Woodhaven”.
-Zapraszam wszystkich do współpracy i apeluję o pomoc w ratowaniu pamiątek po ludziach, którzy tworzyli szeroko rozumianą ,,Polską Gospodarkę Morską”, szukamy też zapomnianych lub niechcianych zabytków techniki morskiej. – dodaje aleksander Ostasz. – Interesuje nas stary sprzęt, zdjęcia, dokumenty. Działaniom naszym przyświeca idea uratowania jak największej liczby zabytków techniki morskiej.
Źródło: Muzeum Oręża Polskiego (ze skrótami i zmianami redakcji)
